I. Tại sao ngành Thuế lại nắm dữ liệu của hơn 121 triệu tài khoản cá nhân và doanh nghiệp và thông tin đó có thực sự chính xác không?
Thông tin này được đại diện Tổng cục thuế cho biết tại họp báo chiều 25/4. Việc thu thập dữ liệu này được cơ quan này thực hiện sau yêu cầu của Thủ tướng vào năm ngoái về kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành để chống thất thu thuế.
Theo Tổng cục Thuế, các cơ quan như công an, ngân hàng bước đầu hoàn thành chia sẻ dữ liệu, kết nối với ngành thuế theo hình thức điện tử và hỗ trợ quản lý kênh thương mại điện tử.
Thực tế, một cá nhân, tổ chức có thể mở nhiều tài khoản tại các ngân hàng khác nhau, nhằm thuận tiện trong giao dịch. Số liệu của Ngân hàng Nhà nước tới cuối 2023, Việt Nam có gần 183 triệu tài khoản thanh toán cá nhân. Như vậy, lượng dữ liệu cá nhân ngành thuế đang nắm chiếm gần hai phần ba tổng tài khoản thanh toán cá nhân tại các ngân hàng vào cuối năm ngoái.
Việc cung cấp dữ liệu tài khoản ngân hàng cho cơ quan thuế được thực hiện theo Nghị định 126/2020 và Luật Quản lý thuế 2019. Theo đó, các thông tin như giao dịch qua tài khoản, số dư, số liệu giao dịch được ngân hàng cung cấp theo đề nghị của người đứng đầu cơ quan thuế. Việc này nhằm thanh, kiểm tra nghĩa vụ thuế phải nộp. Cơ quan thuế có trách nhiệm bảo mật khai thác, lưu trữ thông tin tài khoản của người nộp.
Từ dữ liệu do ngân hàng cung cấp, cơ quan thuế sẽ lọc ra danh sách những người kinh doanh online nhưng chưa kê khai và nộp thuế lên làm việc. Thời gian qua, nhiều người bán hàng online đã bị truy thu số tiền khá lớn, từ vài chục cho tới hàng trăm triệu đồng.
Ngoài dữ liệu tài khoản ngân hàng, ngành thuế cũng nắm thông tin của 929 website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử và 130 tổ chức trong lĩnh vực viễn thông, quảng cáo, phát thanh truyền hình.
Theo Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn, ngành thuế gặp thách thức không nhỏ trong quản lý thuế khi thương mại điện tử phát triển mạnh. Thời gian vừa qua, cơ quan này đã có nhiều giải pháp tăng quản lý thuế với lĩnh vực này.
Năm 2023, doanh thu quản lý thuế qua kênh thương mại điện tử là 3,5 triệu tỷ đồng (khoảng 146 tỷ USD), với số thuế đã nộp 97.000 tỷ, tăng 14% so với một năm trước đó.
II. Cơ quan Thuế nắm giữ dữ liệu cá nhân, tổ chức có lợi ích gì ?
Cơ quan thuế nắm giữ dữ liệu cá nhân và tổ chức mang lại nhiều lợi ích, chủ yếu liên quan đến việc tăng cường hiệu quả quản lý thuế, chống thất thu thuế, và đảm bảo tính minh bạch trong nền kinh tế. Cụ thể, các lợi ích chính bao gồm:
1. Chống thất thu thuế
Giám sát thu nhập thực tế: Việc quản lý dữ liệu tài khoản ngân hàng giúp cơ quan thuế xác định chính xác thu nhập của cá nhân và tổ chức, đặc biệt là các nguồn thu không kê khai.
Kiểm soát kinh doanh không chính thức: Dữ liệu này hỗ trợ truy vết những cá nhân kinh doanh trực tuyến hoặc hoạt động kinh tế ngầm mà không nộp thuế.
Tăng thu ngân sách: Giảm thiểu thất thoát ngân sách quốc gia từ việc trốn thuế hoặc kê khai thiếu.
2. Nâng cao tính minh bạch và công bằng
Công bằng thuế: Đảm bảo mọi cá nhân, tổ chức thực hiện nghĩa vụ thuế một cách bình đẳng, không để tình trạng người trốn thuế hưởng lợi hơn người nộp thuế đầy đủ.
Minh bạch tài chính: Giúp xây dựng niềm tin trong hệ thống thuế và khuyến khích tuân thủ tự nguyện từ người dân.
3. Hiện đại hóa quản lý thuế
Ứng dụng công nghệ: Tận dụng dữ liệu ngân hàng để tự động hóa việc kiểm tra, đối soát thông tin thu nhập và giao dịch, giảm gánh nặng quản lý thủ công.
Phân tích rủi ro: Phát hiện sớm các hành vi gian lận thuế hoặc trốn thuế thông qua dữ liệu lớn (big data).
Cải thiện hiệu suất: Giúp cơ quan thuế tập trung nguồn lực vào các trường hợp có nguy cơ cao, thay vì kiểm tra ngẫu nhiên.
4. Thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế
Kiểm soát dòng tiền: Ngăn chặn các hoạt động rửa tiền, giao dịch tài chính bất hợp pháp.
Hỗ trợ chính sách: Cung cấp dữ liệu để xây dựng các chính sách tài khóa hiệu quả, khuyến khích kinh doanh minh bạch và lành mạnh.
Thu hút đầu tư: Một môi trường kinh tế minh bạch tạo niềm tin cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
5. Phù hợp với xu hướng toàn cầu
Hội nhập quốc tế: Việt Nam cần tuân thủ các chuẩn mực quốc tế về minh bạch thuế và chống rửa tiền, nhất là trong thương mại xuyên biên giới.
Tăng cường hợp tác: Dữ liệu từ ngân hàng có thể hỗ trợ trao đổi thông tin thuế giữa các quốc gia, phù hợp với các hiệp định quốc tế.
Như vậy, việc cơ quan thuế nắm giữ dữ liệu tài khoản ngân hàng là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống tài chính minh bạch, hiệu quả và công bằng.
Ngoài ra đó cũng là căn cứ phát triển các chính sách quản lý và bảo mật chặt chẽ nhằm tối ưu hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro.
Nguồn: vnexpress.net